ทำความรู้จักสารละลายบัฟเฟอร์ ( Buffer Solution)

              สารละลายบัฟเฟอร์ หมายถึง สารละลายที่มีความสามารถในการควบคุมระดับ pH เอาไว้ได้ เมื่อเติมสารละลายกรดหรือเบสจำนวนที่ไม่มากเกินไป เมื่อเปรียบเทียบกับน้ำบริสุทธิ์ที่เติมกรดหรือเบสจำนวนเท่ากัน สารละลายที่มีสมบัติเป็นสารละลายบัฟเฟอร์จะควบคุมระดับ pH เอาไว้ได้ดีกว่าน้ำกลั่น

             สารละลายบัฟเฟอร์เกิดจากการผสมระหว่างสารละลายกรดอ่อนกับเกลือของกรดอ่อนนั้น หรือสารละลายเบสอ่อนกับเกลือของเบสอ่อนนั้น แม้ว่าสารละลายบัฟเฟอร์จะควบคุมระดับ pH เอาไว้ได้ดีกว่าน้ำกลั่น แต่ถ้าเติมกรดหรือเบสมากเกินไป สารละลายบัฟเฟอร์ก็จะไม่สามารถควบคุมระดับ pH เอาไว้ได้ตลอด ในที่สุดจะเสียสมบัติในการเป็นสารละลายบัฟเฟอร์ไป เราเรียกความสามารถในการควบคุมระดับ pH ของสารละลายบัฟเฟอร์ว่า buffer capacity

ประเภทของสารละลายบัฟเฟอร์

1)    บัฟเฟอร์กรด (Acid buffer solution) เกิดจากสารละลายของกรดอ่อนผสมกับสารละลายเกลือของกรดอ่อนชนิดนั้น สารละลายบัฟเฟอร์ประเภทนี้มี pH < 7

2)    บัฟเฟอร์เบส (Basic buffer solution) เกิดจากสารละลายของเบสอ่อนผสมกับสารละลายเกลือของเบสอ่อนนั้น สารละลายบัฟเฟอร์แบบนี้ มี pH > 7

การเลือกใช้สารละลายบัฟเฟอร์สำหรับสอบเทียบ

1. การสอบเทียบจุดเดียว

การสอบเทียบชนิดนี้ใช้ Buffer คือค่า pH อ้างอิงเดียว คือ pH 7.01โดยทั่วไปจะใช้กับ เครื่องวัด pH แบบปากกาสำหรับการใช้งานที่ไม่ต้องการความแม่นยำสูงมาก

2. การสอบเทียบ 2 จุด

วิธีการสอบเทียบนี้ทำได้โดยใช้โซลูชันการสอบเทียบค่า pH อ้างอิงสองชุด โดยมีความแตกต่างของค่า pH ขั้นต่ำสองหน่วย โดยทั่วไปใช้ค่า pH 4.01 กับ 7.01 หรือ 7.01 กับ 10.01

3. การสอบเทียบหลายจุด

โดยทั่วไปการสอบเทียบแบบหลายจุดทำได้ pH meter แบบตั้งโต๊ะซึ่งเป็นเครื่องวัดสำหรับงานด้าวิทยาศาสตร์โดยเฉพาะที่ต้องการความแม่นยำสูงโดยใช้น้ำยาบัฟเฟอร์การสอบเทียบค่า pH อ้างอิงสามชนิดขึ้นไป

ขอบคุณที่มา : https://chemistry.msu.ac.th/CalChem/article2.php