ผ้ากันไฟฟ้าสถิตย์: ฮีโร่เบื้องหลังโลกเทคโนโลยี

 ทำไมเสื้อผ้าปกติไม่พอ?

ร่างกายมนุษย์สะสมประจุไฟฟ้าได้ง่าย แค่เดินบนพรมหรือถูรองเท้ากับพื้นไม้ก็เกิดไฟช็อตเล็ก ๆ ได้ ในบ้านไฟช็อตอาจไม่เป็นอันตราย แต่ในห้องผลิตไมโครชิป หรือโรงงานยา ไฟฟ้าเพียงไม่กี่มิลลิวอลต์สามารถทำให้อุปกรณ์เสียหายได้ทันที เสื้อผ้าปกติไม่สามารถระบายประจุเหล่านี้ออกไปได้ ทำให้ เสื้อ ESD เกิดขึ้นเพื่อตอบโจทย์นี้โดยตรง

ผ้ากันไฟฟ้าสถิตย์ทำจากอะไร?

หลักการทำงาน: Faraday Cage ขนาดเล็กบนร่างกาย

เสื้อ ESD ทำงานเหมือน Faraday Cage ขนาดเล็ก ล้อมร่างผู้สวมใส่ไว้ เมื่อร่างกายเกิดประจุไฟฟ้า ประจุนี้จะถูกกระจายออกไปตามเส้นใยหรือสารเคลือบ แทนที่จะสะสมจนเกิดประกายไฟ การออกแบบนี้ไม่เพียงช่วยปกป้องอุปกรณ์ แต่ยังลดความเสี่ยงของอุบัติเหตุไฟฟ้าสถิตย์

มาตรฐานความปลอดภัย

EN 1149‑1/2/5: กำหนดความต้านทานไฟฟ้าของผ้าไม่เกิน 2.5×10⁹ โอห์ม

EN 61340‑5-1: สำหรับอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์

การใช้งานจริง: ทุกอุตสาหกรรมต้องมี

1. อิเล็กทรอนิกส์: ชิปคอมพิวเตอร์, เซ็นเซอร์, แผงวงจร

2. คลีนรูม: การผลิตยา, อาหาร, เครื่องสำอาง

3. ยานยนต์: ส่วนประกอบอิเล็กทรอนิกส์ในรถยนต์

4. ปิโตรเคมีและโรงงานเคมี: ลดความเสี่ยงไฟฟ้าสถิตย์ที่อาจเกิดประกายไฟ

การดูแลรักษา

- ซักอ่อน ใช้น้ำอุ่นไม่เกิน 40°C

- หลีกเลี่ยงน้ำยาปรับผ้านุ่มหรือสารฟอกขาว เพราะทำให้เส้นใยนำไฟฟ้าเสื่อมประสิทธิภาพ

- ตรวจสอบผ้าเป็นประจำ หากผ้าชำรุด บริเวณนั้นอาจสะสมประจุและเกิดประกายไฟ

 ทำไมเราควรรู้จักมัน

เสื้อกันไฟฟ้าสถิตย์ไม่ใช่แค่เรื่องเทคนิค แต่เป็นตัวอย่างของ วิธีคิดเชิงวิศวกรรม ที่ผสมผสานวิทยาศาสตร์เข้ากับชีวิตประจำวัน มันสอนให้เราเห็นว่า “รายละเอียดเล็ก ๆ ก็มีความสำคัญมาก” การเลือกใส่ผ้าที่เหมาะสม ไม่เพียงช่วยป้องกันอุปกรณ์ แต่ยังช่วยป้องกันอุบัติเหตุที่มองไม่เห็นได้

ที่มา / References

1. CIL Co., Ltd. – Antistatic Fabric

2. Wikipedia – Conductive Textile

3. Lakeland – Anti-static Safety Garment Properties